Zamkowy Uniwersytet Trzeciego Wieku
Zamkowy Uniwersytet Trzeciego Wieku – zajęcia dla grup zorganizowanych
Na wykładach w Zamku Królewskim podzielimy się z Państwem swoją wiedzą i pasją. Chcemy, aby każde spotkanie stało się intelektualną przygodą, dlatego opowiemy o tym, co nas samych bardzo ciekawi, intryguje czy wręcz fascynuje.
Wykłady prowadzone są przez pracowników Działu Edukacji, którzy mając duże doświadczenie w przekazywaniu wiedzy, postarają się w jak najciekawszy sposób zaprezentować poszczególne zagadnienia.
Oferta wykładów na rok akademicki 2025/2026
Częste mycie skraca życie? O higienie w dawnych czasach z okazji 650 rocznicy ustanowienia łaźni w Warszawie.
26 lipca 1376 roku książę mazowiecki Janusz I wydał przywilej dla mieszczan warszawskich, zezwalając im na wybudowanie pierwszej łaźni miejskiej. Łaźnie nie były jedynie miejscem, w którym dbano o czystość, ale także pełniły funkcje społeczne — służyły spotkaniom towarzyskim, relaksowi, a nawet negocjacjom biznesowym. Jednocześnie od średniowiecza narastało w społeczeństwie przekonanie, że częste mycie może osłabić organizm, a zbyt duża liczba kąpieli może prowadzić do utraty sił witalnych. Podczas wykładu omówimy, jak przez wieki zmieniało się podejście do higieny osobistej, jak ewoluowały urządzenia sanitarne oraz akcesoria higieniczne.
Prowadzący: Sławomir Szczocki
Róże pachną zawodowo – motyw róży w malarstwie i nie tylko.
Róża – symbol miłości, piękna, ale i buntu. Kwiat, który zawojował nie tylko ogrody, ale i sztukę. Na wykładzie poszukamy jej śladów tam, gdzie pachnie farbą, słowem i historią. Prześledzimy, jak róża – kwiat niepokorny, z jednej strony romantyczny z drugiej groźny – rozkwitała w sztuce na przestrzeni wieków. Od symbolu miłości, przez znak władzy, aż po rebelię i… kosmetyczkę królowej. Będzie o malarstwie, poezji i tajemniczych przesłaniach ukrytych w bukietach. Zajrzymy do ogrodów renesansowych i na płótna impresjonistów, a po drodze zahaczymy o różane skandale i artystyczne ciekawostki. Wśród wyjątkowych odmian nie sposób nie wspomnieć o róży 'Królowej Warszawy' – stworzonej specjalnie dla Zamku Królewskiego. Ta pełna wdzięku królewska piękność kwitnie w zamkowych ogrodach, przypominając, że historia może pachnieć naprawdę pięknie. (Wykład nie może odbywać się w czwartki).
Prowadząca: Agnieszka Lichacz
Karolina Lanckorońska. Portret z charakterem.
Karolinę Lanckorońską kojarzymy przede wszystkim z daru, jaki przekazała narodowi – bezcennej kolekcji dzieł sztuki, które dziś możemy podziwiać w Zamku Królewskim w Warszawie i innych muzeach. Zapraszamy na wyjątkową opowieść o Karolinie Lanckorońskiej – kobiecie z charakterem, sercem i ogromną pasją. Zaczniemy od pałacu w Rozdole, gdzie dorastała w domu wypełnionym sztuką, książkami i wspomnieniami z egzotycznych podróży jej ojca, Karola – wybitnego znawcy sztuki i mecenasa kultury, przyjaciela artystów, m.in. Jacka Malczewskiego. To w takim otoczeniu kształtował się jej świat – wrażliwy, odważny, głęboko zakorzeniony w historii i służbie Polsce. Opowiemy o jej młodości, wojennych doświadczeniach, pracy naukowej i życiu pełnym cichej, ale niezłomnej siły. To nie będzie sucha lekcja historii – to będzie portret niezwykłej kobiety, która łączyła elegancję z odwagą i wierzyła, że warto żyć dla czegoś większego niż siebie.
Prowadząca: Dominika Jackowiak
Rozbiory bez tajemnic. Jak Polska trzy razy znikała z mapy.
230 lat temu Rzeczpospolita, dawniej lokalne mocarstwo, przestała istnieć w wyniku trzeciego już rozbioru. W trakcie wykładu chcemy przybliżyć Państwu okoliczności wszystkich trzech podziałów terytorium polsko-litewskiego państwa oraz przyczyny, które doprowadziły do jego upadku. Odpowiemy także na pytania o to, który z zaborców najwięcej zyskał w czasie każdego z trzech rozbiorów, jak usprawiedliwiono zamach na niepodległość i integralność Rzeczpospolitej, jakie były reakcje wśród elit polsko-litewskich oraz europejskich, a także co rozbiory zmieniły w życiu mieszczan i chłopów, którzy w wyniku decyzji obcych władców stali się ich nowymi poddanymi. Na koniec spojrzymy na to jak rozbiory wpłynęły na rozwój poszczególnych regionów dawnej Rzeczpospolitej i w jakich dziedzinach do dziś widzimy na mapie Polski ślady dawnych granic pomiędzy Austrią, Rosją i Prusami.
Prowadzący: Wojciech Siwek
Przedmiot w sztuce – rzecz ma znaczenie.
Na wykładzie przyjrzymy się roli, jaką odgrywają przedmioty w sztuce – zarówno dawnej, jak i współczesnej. Od skromnych dzbanków w martwych naturach holenderskich mistrzów, przez religijne symbole ukryte w średniowiecznych obrazach, aż po codzienne przedmioty wyniesione na piedestał przez artystów XX wieku – rzeczy zawsze niosły ze sobą znaczenie.
Prowadząca: Marta Tarnawska
Stefan Żeromski – od namiętnego kochanka po twórcze „sumienie narodu”.
Stefan Żeromski jest pisarzem kojarzonym niemal wyłącznie z literaturą przez wielkie „L”, dziełami takimi jak „Syzyfowe prace” czy „Przedwiośnie”. Żeromski był jednak przede wszystkim człowiekiem z krwi i kości, targanym silnymi pragnieniami i namiętnościami. Podczas wykładu przyjrzymy się życiu i doświadczeniom tego wybitnego twórcy, temu jak ukształtowały go jako człowieka i pisarza.
Prowadząca: Paulina Jasny
Niech nas widzą! Wizerunek, strój, ciało - o wystawie w pigułce.
Malarstwo, rzeźba i sztuka użytkowa odnoszące się do wizerunków człowieka i jego ciała to fascynująca opowieść o dawnej, ale i współczesnej „kulturze wyglądów”. Królewskie gronostaje na ramionach, myśliwskie trofea u stóp, kwiaty na XVIII-wiecznych sukniach zawsze miały swoją symbolikę i znaczenie. Wystawa czasowa „Niech nas widzą!” odnosi się do tych właśnie motywów międzyludzkiej komunikacji. Podejmuje ją w kolejnych swoich częściach, przedstawiając temat figury: władcy, rycerza, myśliwego, Diany, Flory, filozofa ale także kostiumu kobiecej atrakcyjności i orientu. Wykład może być formą zaproszenia na wystawę zamkową ale też rodzajem wizualnego klucza do lepszego zrozumienia stałej ekspozycji Zamku i znajdujących się w jego przestrzeniach obiektów.
Prowadząca: Monika Przypkowska
Fakty i mity o obiadach czwartkowych.
Na temat słynnych czwartkowych spotkań ostatniego króla Polski z zaproszonymi gośćmi napisano sporo. Znaczna część tych informacji jest jednak nieprawdziwa. Kto tak naprawdę był uczestnikiem „uczonych obiadów”? W jakim języku rozmawiano i na jakie tematy? Wykład będzie okazją do wzięcia „pod lupę” zagadnienia obiadów czwartkowych i oddzielenia tytułowych mitów od faktów. Będzie również próbą odpowiedzi na pytanie jaką rolę odegrały wspomniane osiemnastowieczne spotkania w polskiej historii.
Prowadzący: Tomasz Drapała
Pomiędzy Niemcami a Rosją. Polityka zagraniczna II Rzeczypospolitej.
Józefa Becka oskarżano często o to, że swoją awanturniczą i nieodpowiedzialną polityką doprowadził do całkowitej izolacji Polski i w efekcie do katastrofy. Ale czy w takim położeniu geopolitycznym, pomiędzy Niemcami a ZSRR, możliwy był inny wariant? Gdyby polska polityka zagraniczna była prowadzona inaczej, to czy dałoby się uniknąć wojny we wrześniu 1939 roku? A jeśli tak, to za jaką cenę?
Prowadzący: Maciej Antosiewicz
Sekrety odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie – spacer tematyczny
Odbudowa Zamku Królewskiego w Warszawie była wielkim wyzwaniem dla budowniczych. Niosła wiele znaków zapytania i, jak się okazało, wiele niebezpieczeństw. Są takie tajemnice odbudowy Zamku Królewskiego, o których wie tylko garstka historyków i konserwatorów. Dziś po 40 latach od ponownego otwarcia Zamku możemy już się z Państwem podzielić tymi sekretami zwiedzając wspólnie wybrane sale.
Prowadzący: Tomasz Taraszkiewicz
Ceny biletów:
Grupa do 30 osób: 400 zł
Grupa do 60 osób: 500 zł
Grupa do 100 osób: 600 zł
Rezerwacja terminu i ustalenie szczegółów: tdrapala@zamek-krolewski.pl tel.: 664 118 360
Terminy wykładów są uzależnione od dostępności sal i osób prowadzących.
Zapraszamy do śledzenia naszego profilu Edukacja w Zamku Królewskim w Warszawie