„Nie sposób byłoby dorzucić cokolwiek do świetności tych obrzędów”
Ceremoniał koronacyjny w Rzeczypospolitej w dobie wolnych elekcji XVI–XVIII w.
Praktyka, przekaz ideowy, upamiętnienie
Konferencja naukowa
19 kwietnia 2024 r., godz. 9.30
Sala Koncertowa
Wydarzenie będzie transmitowane na żywo na zamkowym koncie w serwisie Youtube
W 2024 r. obchodzimy 450. rocznicę koronacji Henryka Walezego, pierwszego władcy wybranego w wolnej elekcji, a zarazem 260. rocznicę ostatniej wolnej elekcji i koronacji w przedrozbiorowej Rzeczypospolitej, a więc wyniesienia Stanisława Augusta. Powiązanie tych rocznic stało się pretekstem, by przyjrzeć się ceremoniom koronacyjnym polskich królów i królowych w epoce nowożytnej, a dokładniej w epoce monarchii elekcyjnej (viritim). Zapraszamy na konferencję zorganizowaną przez Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum we współpracy z Instytutem Historii Sztuki Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie oraz Zakładem Literatury i Kultury Epok Dawnych Uniwersytetu Warszawskiego.
Ponad 200 lat, jedenastu wybranych i koronowanych monarchów, dziewięć monarchiń, różne uwarunkowania elekcji oraz różne okoliczności przeprowadzania uroczystości koronacyjnych, ale ten sam wspólny mianownik – koronacja jako warunek objęcia władzy w polsko-litewskiej Rzeczypospolitej. O ile elekcje królów polskich wciąż cieszą się niesłabnącym zainteresowaniem, o tyle rytuał koronacyjny dawno nie stanowił przedmiotu badań. Wiele pytań wciąż pozostaje bez odpowiedzi: co odegrało główną rolę w ukształtowaniu się ceremoniału koronacyjnego w XVI–XVIII w., jak się zmieniał i pod wpływem jakich czynników i wreszcie – na ile przywiązane do tradycji społeczeństwo szlacheckie było w stanie zaakceptować odstępstwa od zwyczaju na skutek bieżącej sytuacji politycznej?
Ważnym jest zwrócić uwagę też, jak kształtował się przekaz ideowy poszczególnych części składowych rytuału koronacyjnego oraz jakie było znaczenie opraw muzycznej i literackiej, a także dekoracji okolicznościowych? Problemów rysuje się jednak znacznie więcej. Odpowiedzieć na te pytania podczas interdyscyplinarnej sesji zamierzają zaproszeni badacze reprezentujący różne dziedziny naukowe.
Konferencji towarzyszy wykład online pt. Polskie koronacje królewskie, który zostanie opublikowany na zamkowym koncie w serwisie Youtube 11 kwietnia.