"W cieniu kryzysu demokracji…" - debata historyczna
W cieniu kryzysu demokracji… Jakie były przyczyny kryzysu polskiego parlamentaryzmu w pierwszych latach niepodległości?
debata historyczna
12 grudnia 2022 r. (poniedziałek), godz. 19.30
Wydarzenie odbywa się w trybie online i będzie transmitowane
na zamkowych kanałach Facebook i Youtube
W połowie grudnia przypada kolejna rocznica tragicznej śmierci prezydenta Gabriela Narutowicza. Jego tragiczny zgon był najbardziej dramatycznym aktem kryzysu polskich instytucji państwowych, jaki miał miejsce po zakończeniu wojen w obronie odzyskanej niepodległości.
Zamach na prezydenta dokonany w kilka dni po zaprzysiężeniu w warszawskiej Zachęcie zaciążył na wizerunku nie tylko najsilniejszej polskiej partii parlamentarnej – Narodowej Demokracji, ale także na wizerunku całej ówczesnej klasy politycznej.
A przecież kryzys był o wiele szerszy. Nie chodziło bowiem tylko o zabójstwo głowy państwa… W ciągu kolejnych lat polskie rządy zmieniały się średnio co kilka miesięcy, a kilka z nich zostało obalonych w wyniku siłowego szantażu. W 1923 r. protestujący starli się z wojskiem na ulicach Krakowa, a w 1926 r. doszło do wojny domowej w miniaturze – podczas majowego zamachu stanu.
Czy polskiej demokracji nie dało się uratować i była skazana na upadek? Jakie popełnione przez polityków błędy sprawiły, że polskie demokratyczne państwo stało się widownią fali politycznej przemocy?
Czy najważniejsze było to, że nie udało się rozwiązać dramatycznego sporu politycznego? Czy ciążyło strukturalne rozdrobnienie naszej sceny politycznej? A może spiski tajnych organizacji, które działały na zapleczu polskiej polityki? Czy może nasz kryzys instytucji demokratycznych był to zaledwie element ogólnoeuropejskiego zjawiska, na które Polacy mieli tylko niewielki wpływ?
Na te pytania w kolejnej zamkowej debacie, będą starali się odpowiedzieć historycy:
Prof. Włodzimierz Suleja (Instytut Pamięci Narodowej);
Prof. Marek Deszczyński (Instytut Historii Wojskowej Akademii Sztuki Wojennej);
Prof. Paweł Skibiński (Uniwersytet Warszawski).